Cách phụ huynh thông thái dạy con biết cảm ơn và chia sẻ

ByBillynguyen

Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, trẻ em có nhiều cơ hội tiếp cận thông tin, đồ chơi, vật chất… hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, điều khiến nhiều cha mẹ trăn trở chính là làm sao để con biết cảm ơn và biết chia sẻ – hai phẩm chất đạo đức nền tảng giúp trẻ trở thành người sống nhân ái, biết trân trọng những gì mình có.
Bài viết này sẽ chia sẻ những cách dạy con biết ơn và chia sẻ một cách tự nhiên, hiệu quả và phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ.

I. Cách dạy con biết ơn

1. Làm gương cho con

Trẻ nhỏ học hỏi chủ yếu qua việc quan sát người lớn. Vì thế, cha mẹ chính là “tấm gương đầu tiên” để con noi theo.
Hãy thường xuyên nói lời “cảm ơn” khi nhận được sự giúp đỡ – dù là từ chồng, vợ, con hay những người xung quanh.
Ví dụ: “Cảm ơn con đã giúp mẹ dọn bàn ăn nhé” – một câu nói nhỏ nhưng gieo vào lòng con hạt giống của lòng biết ơn.
Khi cha mẹ thể hiện sự trân trọng trong từng hành động, con sẽ học được rằng biết ơn không phải phép tắc, mà là biểu hiện của yêu thương.

2. Dạy con nói lời “cảm ơn” đúng cách

Ngay từ khi con biết nói, hãy hướng dẫn con nói lời cảm ơn trong những tình huống cụ thể: khi nhận quà, khi được giúp đỡ, hay khi ai đó quan tâm đến mình.
Quan trọng hơn, cha mẹ cần giải thích ý nghĩa của lời cảm ơn – đó là cách thể hiện sự trân trọng công sức và tình cảm của người khác, chứ không phải nói cho có lệ.
Khi con hiểu được lý do đằng sau hành động, việc cảm ơn sẽ trở thành thói quen tự nhiên thay vì ép buộc.

3. Khuyến khích con tham gia việc nhà

Đây là một trong những cách hiệu quả nhất giúp trẻ biết trân trọng công sức của người khác.
Hãy để con tự dọn giường, rửa bát nhựa, gấp quần áo hoặc tưới cây. Khi con trải nghiệm cảm giác “lao động để có được thành quả”, con sẽ hiểu rằng mọi thứ trong gia đình đều đến từ sự nỗ lực.
Chính quá trình này giúp trẻ biết ơn cha mẹ hơn và hình thành tinh thần tự lập.

4. Cùng con thể hiện lòng biết ơn

Thay vì chỉ nói suông, cha mẹ có thể cùng con hành động để thể hiện lòng biết ơn.
Ví dụ: cùng viết một bức thư hoặc vẽ một tấm thiệp gửi đến ông bà, thầy cô – những người đã giúp đỡ con trong học tập và cuộc sống.
Bạn cũng có thể giúp con nhận diện rõ điều cần biết ơn, chẳng hạn: “Con hãy cảm ơn bà vì bà đã nấu món con thích nhé.”
Những hành động nhỏ này giúp trẻ nhận biết cụ thể ai là người mình cần cảm ơn và vì sao.

5. Lập “Nhật ký biết ơn”

Mỗi tối, cha mẹ hãy dành vài phút để hỏi con: “Hôm nay con thấy biết ơn điều gì nhất?”
Nếu con còn nhỏ, bạn có thể giúp con ghi lại bằng lời kể; nếu con lớn hơn, hãy khuyến khích con viết hoặc vẽ vào cuốn sổ riêng.
Thói quen này giúp trẻ tập trung vào những điều tích cực, bồi dưỡng tâm hồn nhân ái và tinh thần lạc quan trong cuộc sống.

II. Cách dạy con biết chia sẻ

1. Thấu hiểu tâm lý của trẻ

Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 5 tuổi, thường chưa hiểu rõ khái niệm “của tôi” và “của người khác”.
Thay vì ép buộc, cha mẹ hãy kiên nhẫn hướng dẫn và giúp con nhận ra niềm vui khi chia sẻ.
Ví dụ: trước khi cho bạn mượn đồ chơi, hãy hỏi con: “Con có đồng ý chia sẻ với bạn không?”
Khi cha mẹ tôn trọng quyết định của con, con sẽ học được cách tôn trọng người khác.

2. Làm gương về sự sẻ chia

Nếu cha mẹ thường xuyên chia sẻ đồ ăn, công việc, hay niềm vui trong gia đình, con sẽ tự nhiên học theo.
Bạn có thể kể cho con nghe những câu chuyện nhỏ về sự sẻ chia và lòng nhân ái, như chuyện bạn nhỏ giúp đỡ người khác hoặc cùng nhau vượt qua khó khăn.
Những câu chuyện này giúp con xây dựng lòng đồng cảm – nền tảng quan trọng của sự sẻ chia thật sự.

3. Khen ngợi hành vi đúng mực

Khi con tự nguyện chia sẻ bánh, đồ chơi hay giúp bạn, đừng tiếc lời khen.
Một lời động viên như “Mẹ rất tự hào vì con biết chia sẻ” có sức mạnh hơn mọi phần thưởng vật chất.
Sự ghi nhận kịp thời giúp trẻ cảm nhận được niềm vui khi cho đi, và muốn lặp lại hành động tốt ấy.

4. Dạy con cách luân phiên

Nếu trẻ thường tranh giành đồ chơi, cha mẹ có thể hướng dẫn con cách chơi luân phiên – ví dụ: “Bạn A chơi 5 phút, rồi đến lượt con.”
Hoạt động này giúp con học cách chờ đợi, kiềm chế cảm xúc và tôn trọng người khác, đồng thời vẫn cảm thấy công bằng và vui vẻ.

5. Khuyến khích con giúp đỡ người khác

Hãy cho con tham gia các hoạt động thiện nguyện phù hợp như tặng quần áo cũ, quyên góp đồ chơi, hoặc làm thiệp tặng bạn khó khăn.
Trẻ sẽ cảm nhận được niềm hạnh phúc khi được giúp đỡ, từ đó hình thành thói quen sẻ chia một cách tự nhiên, bền vững.
Cha mẹ có thể cùng con bàn bạc về những việc làm ý nghĩa mỗi tháng – chẳng hạn: “Tháng này mình cùng con chuẩn bị quà nhỏ cho các bạn vùng cao nhé!”

Dạy con biết ơn là hành trình yêu thương

Dạy con biết cảm ơn và biết chia sẻ là hành trình dài cần sự kiên nhẫn và yêu thương.
Thay vì mong đợi kết quả ngay, cha mẹ hãy đồng hành cùng con từng ngày – qua những hành động nhỏ, lời nói nhẹ nhàng và sự làm gương.
Một đứa trẻ biết nói “cảm ơn”, biết sẻ chia, chính là một đứa trẻ hạnh phúc và biết yêu thương.

Tham khảo thêm

Dành cho bạn