Khuyến khích con đọc sách – Bí quyết giúp trẻ yêu sách từ những điều nhỏ nhất

Đọc sách – món quà quý giúp con trưởng thành. Trong thời đại công nghệ số, khi điện thoại, máy tính bảng và mạng xã hội chiếm phần lớn thời gian của trẻ em, việc khuyến khích con đọc sách dường như trở thành một thử thách với nhiều bậc cha mẹ. Tuy nhiên, đọc sách vẫn luôn là cách hiệu quả nhất để nuôi dưỡng trí tuệ, cảm xúc và nhân cách của trẻ.
Không chỉ giúp con phát triển vốn từ vựng và khả năng tư duy, việc đọc sách còn mở ra cho con một thế giới tưởng tượng phong phú – nơi con học cách thấu hiểu, yêu thương và mơ ước.

1. Vì sao cha mẹ cần khuyến khích con đọc sách từ sớm

Các nghiên cứu của Viện Giáo dục Hoa Kỳ cho thấy trẻ được đọc sách thường xuyên có khả năng ngôn ngữ và tư duy logic phát triển vượt trội hơn so với nhóm ít đọc. Khi khuyến khích con đọc sách từ sớm, cha mẹ đang trao cho con cơ hội để:

• Phát triển trí tuệ ngôn ngữ: Trẻ học được cách diễn đạt ý tưởng, mở rộng vốn từ và khả năng viết.
• Tăng cường khả năng tập trung: Mỗi khi đọc, trẻ học cách kiên nhẫn và chú ý đến chi tiết.
• Nuôi dưỡng cảm xúc tích cực: Qua từng câu chuyện, con học cách đồng cảm, hiểu cảm xúc và biết trân trọng cuộc sống.
• Xây dựng thói quen lành mạnh: Đọc sách giúp con tránh xa thiết bị điện tử, hình thành nếp sống lành mạnh, tự chủ.

👉 Chính vì vậy, việc khuyến khích con đọc sách không chỉ là khơi gợi hứng thú học tập, mà còn là xây nền cho nhân cách và trí tuệ của con trong tương lai.

2. Cha mẹ làm gương – cách khuyến khích con đọc sách hiệu quả nhất

Trẻ nhỏ học bằng cách bắt chước người lớn. Nếu cha mẹ không bao giờ đọc sách, rất khó để con cảm thấy hứng thú.
Hãy để con nhìn thấy hình ảnh bạn cầm một cuốn sách, đọc vài trang trước khi đi ngủ hoặc chia sẻ câu chuyện bạn đang đọc. Khi đó, thông điệp gửi đến con là: “Đọc sách thật thú vị và đáng để học theo”.

Gợi ý nhỏ cho cha mẹ:

• Đọc sách cùng con trong không gian ấm cúng.
• Kể cho con nghe về những cuốn sách bạn từng yêu thích khi nhỏ.
• Tạo “thời gian vàng đọc sách” mỗi ngày 15-30 phút.

Chính sự đồng hành của cha mẹ là chìa khóa giúp con yêu sách thật lòng, chứ không phải vì bị ép buộc.

3. Đọc cùng con trước khi đi ngủ – Khoảnh khắc gắn kết tuyệt vời

Một trong những cách khuyến khích con đọc sách hiệu quả là biến việc đọc thành thói quen trước khi ngủ.
Khi cha mẹ và con cùng đọc, cùng trò chuyện về những nhân vật trong sách, mối liên kết giữa hai thế hệ trở nên bền chặt hơn.

Lợi ích của việc đọc trước giờ ngủ:

• Giúp con thư giãn, giảm căng thẳng sau ngày dài.
• Kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo.
• Củng cố vốn từ và khả năng diễn đạt.

Bạn có thể hỏi con những câu đơn giản như:

“Con nghĩ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?” hoặc
“Nếu là con, con sẽ xử lý tình huống đó thế nào?”

Những câu hỏi mở như vậy vừa giúp con rèn tư duy phản biện, vừa khiến giờ đọc sách trở nên sinh động, thú vị hơn.

4. Đưa con đến thư viện – mở cánh cửa tri thức

Thay vì để con chơi điện thoại khi rảnh, hãy đưa con đến thư viện công cộng – nơi con có thể khám phá hàng nghìn cuốn sách đủ thể loại.
Các thư viện hiện nay thường có không gian đọc thân thiện, các chương trình khuyến khích đọc sách, thậm chí là những cuộc thi nhỏ hoặc buổi kể chuyện dành cho thiếu nhi.

Việc khuyến khích con đọc sách trong không gian thư viện giúp trẻ:

• Rèn thói quen chủ động tìm kiếm tri thức.
• Mở rộng thế giới quan và sự hiểu biết.
• Kết nối với những bạn có cùng sở thích đọc sách.

Nếu có thể, hãy làm thẻ thư viện cho con – một hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn, giúp trẻ cảm thấy mình được tin tưởng và trưởng thành.

5. Hiểu sở thích của con – đọc sách là niềm vui chứ không phải nhiệm vụ

Mỗi đứa trẻ đều có sở thích đọc khác nhau. Có bé thích truyện phiêu lưu, có bé lại mê khám phá khoa học, còn có bé chỉ thích đọc truyện tranh.
Thay vì ép buộc, cha mẹ nên khuyến khích con chọn thể loại mình yêu thích. Khi đó, đọc sách sẽ trở thành niềm vui tự nhiên.

Một số gợi ý dành cho cha mẹ:

• Hỏi con về nhân vật, chi tiết hoặc đoạn con thích nhất.
• Cùng con chọn sách khi đi nhà sách hoặc đặt online.
• Đôi khi hãy để con “làm thầy”, đọc lại cho cha mẹ nghe.

Chính sự tôn trọng sở thích giúp con hình thành tình yêu thật sự với sách, chứ không phải cảm giác bị ép học.

6. Tạo góc đọc sách ấm cúng trong nhà

Không cần một phòng đọc sang trọng, chỉ cần một góc nhỏ thân thiện là đủ.
Một chiếc ghế lười, ánh sáng ấm, giá sách nhỏ và vài chiếc gối êm – tất cả tạo nên không gian lý tưởng để khuyến khích con đọc sách.

Cha mẹ có thể:

• Đặt sách ở tầm mắt của con.
• Trang trí bằng màu sắc con yêu thích.
• Dán một bảng nhỏ “Góc đọc sách của con” để tạo cảm giác riêng tư, tự hào.

Khi đọc trở thành một phần trong ngôi nhà, con sẽ thấy sách gần gũi như người bạn thân thiết.

7. Cho con tham gia câu lạc bộ đọc sách – học từ bạn bè

Trẻ thường học hỏi và bị ảnh hưởng từ bạn bè cùng trang lứa. Vì vậy, nếu có cơ hội, hãy cho con tham gia câu lạc bộ đọc sách hoặc nhóm “đọc cùng nhau” tại trường hoặc khu dân cư.

Những buổi trò chuyện, chia sẻ cảm nhận sau khi đọc giúp con:

• Học cách lắng nghe và bày tỏ ý kiến.
• Rèn kỹ năng giao tiếp, tranh luận nhẹ nhàng.
• Tăng hứng thú đọc sách qua sự tương tác với bạn bè.

Đọc sách cùng bạn bè giúp con nhận ra rằng “đọc không cô đơn”, mà là một niềm vui được chia sẻ và lan tỏa.

8. Bày sách ở mọi nơi – để con luôn “gặp” sách

Nếu bạn muốn khuyến khích con đọc sách, hãy để sách xuất hiện ở khắp nơi: bàn học, phòng khách, đầu giường, trong túi đi chơi.
Việc nhìn thấy sách thường xuyên sẽ tạo nên “tín hiệu vô thức” khiến con dễ dàng cầm lên đọc.
Hãy biến sách thành một phần tự nhiên trong không gian sống, giống như đồ chơi hay vật dụng quen thuộc khác.

9. Đưa sách theo mỗi chuyến đi – thay điện thoại bằng tri thức

Khi đi du lịch, cha mẹ thường chuẩn bị đồ chơi hoặc máy tính bảng cho con. Nhưng hãy thử thay thế bằng vài cuốn sách yêu thích.
Đọc sách trên xe, tàu, hoặc buổi tối trong khách sạn là cách giúp con thư giãn, bớt phụ thuộc thiết bị điện tử, đồng thời học được nhiều điều mới từ những trang sách.

10. Tặng sách làm quà – gieo hạt giống tri thức trong tim con

Thay vì tặng đồ chơi, quần áo hay thiết bị điện tử, cha mẹ hãy tặng sách vào các dịp đặc biệt như sinh nhật, Tết, hay khi con đạt thành tích tốt.
Đừng quên viết một lời đề tặng ngọt ngào ở trang đầu – vì chính điều đó khiến cuốn sách trở nên có giá trị tinh thần đặc biệt.

“Mẹ tặng con cuốn sách này để con luôn nhớ rằng, tri thức là người bạn đồng hành tuyệt vời nhất trên hành trình trưởng thành.”

Những món quà như vậy không chỉ nuôi dưỡng thói quen đọc mà còn giúp con cảm nhận được tình yêu và niềm tin của cha mẹ.

11. Duy trì thói quen đọc – dù con đã lớn

Nhiều cha mẹ ngừng đọc sách cùng con khi con đã biết tự đọc, nhưng thực tế, việc cùng đọc và cùng chia sẻ vẫn rất cần thiết.
Ngay cả với học sinh cấp 2 – cấp 3, cha mẹ vẫn có thể cùng con bàn luận về những cuốn sách phù hợp lứa tuổi, cùng đọc và thảo luận.
Điều này không chỉ giúp con duy trì thói quen đọc sách mà còn giữ mối liên kết gia đình bền chặt hơn qua từng trang sách.

12. Lời nhắn gửi từ trái tim cha mẹ

Khuyến khích con đọc sách không phải là một chiến dịch ngắn hạn, mà là một hành trình đồng hành dài lâu.
Không cần ép buộc, không cần kỳ vọng quá cao – chỉ cần cha mẹ kiên nhẫn, yêu thương và làm gương, thì một ngày nào đó, bạn sẽ thấy con tự mở sách ra đọc, không vì điểm số, không vì phần thưởng, mà chỉ vì con thật sự yêu thích tri thức.

“Một đứa trẻ được nuôi dưỡng bằng tri thức và tình yêu thương – chính là tương lai tươi sáng nhất của cha mẹ.”

---

Tham khảo thêm

• Top 10 cuốn sách nuôi dạy con gối đầu giường mọi phụ huynh nên có
• Hướng dẫn phụ huynh cách giúp Con yêu thích đọc Sách ngay từ nhỏ